Ulga na start – kto może z niej skorzystać?

Czym jest ulga na start ZUS?

Ulga na start to specjalne ułatwienie w zakresie składek ZUS dedykowane nowym przedsiębiorcom. Rozwiązanie to zostało wprowadzone ustawą z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, która obowiązuje od 30 kwietnia 2018. Osoby otwierające działalność gospodarczą, które nie są ubezpieczone z innego tytułu (np. pracy na podstawie umowy o pracę), muszą zgłosić się do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, a następnie co miesiąc opłacać składki ZUS. Ulga na start to udogodnienie, zgodnie z którym przedsiębiorca nie musi płacić obowiązkowych składek ZUS przez okres 6 miesięcy, licząc od momentu rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej. O jakich składkach dokładnie mowa?

Standardowo przedsiębiorcy opłacają kilka składek ZUS – emerytalną, rentową, chorobą, rentową (są to składki na ubezpieczenie społeczne) i zdrowotną. Ci, którzy korzystają z ulgi na start, płacą wyłącznie składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Dla kogo jest ulga na start?

Wysokie składki ZUS przez wielu przedsiębiorców są wskazywane jako czynnik hamujący przedsiębiorczość i utrudniający prowadzenie działalności gospodarczej w początkowym okresie. Ulga na start ZUS jest rozwiązaniem dedykowanym młodym przedsiębiorcom, którzy dopiero rozpoczynają prowadzenie firmy. Możesz z niej skorzystać, jeżeli:

działalność gospodarczą prowadzisz po raz pierwszy,
działalność gospodarczą zakładasz po raz kolejny, ale po upływie co najmniej 60 miesięcy kalendarzowych od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia poprzedniej działalności gospodarczej,
w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie będziesz wykonywać na rzecz byłego pracodawcy czynności wykonywanych dla niego w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.

Ponieważ ulga na start jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem przysługującym przedsiębiorcy, to w każdym momencie może on z niej zrezygnować i opłacać pełne składki na ubezpieczenia społeczne. Jeżeli zdecydujesz się na prowadzenie firmy i skorzystasz z ulgi na start, to pamiętaj, że ulga dotyczy tylko Ciebie – wszyscy zatrudnieni przez Ciebie pracownicy będą objęci ubezpieczeniami społecznymi.

Ulga na start – od kiedy liczyć 6-miesięczny okres bez składek ZUS?

Ulga ZUS na start może obowiązywać przedsiębiorcę nawet przez 7 miesięcy. Wszystko zależy od tego, kiedy faktycznie zacznie on wykonywać działalność gospodarczą. Jeżeli nastąpi to:

pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, to miesiąc ten wlicza się do 6 miesięcy trwania ulgi na start,
drugiego lub kolejnych dniach miesiąca kalendarzowego, to ulga ZUS na start jest liczona od miesiąca następnego.

W praktyce zatem nowi przedsiębiorcy mogą korzystać z ulgi na start aż przez 7 miesięcy – wystarczy, że rozpoczęcie wykonywania działalności nie nastąpi pierwszego dnia miesiąca.

Czy ulga na start jest powiązana ze zgłoszeniem działalności w CEiDG? Nie – znaczenie ma data pierwszego działania wykonanego w ramach prowadzonej działalności, np. podpisanie umowy o wynajem lokalu, w którym siedzibę będzie miała firma.

Ulga ZUS na start – czy można być zwolnionym z opłacania składki zdrowotnej?

Przedsiębiorca, który uzna, że ulga na start to dobre rozwiązanie i z niej skorzysta, co do zasady musi płacić składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Ustawodawca przewidział jednak kilka wyjątków od tej reguły. Przykładowo emeryt lub rencista, którego przychody z działalności nie przekroczą miesięcznie 50 proc. kwoty najniższej emerytury i który pobiera świadczenie w wysokości nieprzekraczającej miesięcznego minimalnego wynagrodzenia za pracę, będzie zwolniony z opłacania składki zdrowotnej.

Ulga na start ZUS bez konieczności opłacania składki zdrowotnej dotyczy także osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym i znacznym oraz pobierających zasiłek macierzyński, jeżeli spełniają one kryterium dochodowe.

Ulga na start – formalności i konsekwencje

Przy rejestracji działalności gospodarczej każdy przedsiębiorca jest zgłaszany jako płatnik składek ZUS. Ulga na start wymaga jednak dodatkowego zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego w ciągu 7 dni, licząc od dnia rozpoczęcia prowadzenia firmy. Aby dokonać zgłoszenia, wystarczy wypełnić i złożyć formularz ZUS ZZA. Można to zrobić zarówno osobiście w placówce ZUS, jak i elektronicznie. Przedsiębiorca, którzy chce objąć ubezpieczeniem zdrowotnym członka rodziny, np. dziecko, wypełnia dodatkowo formularz ZUS ZCNA. Za zgłoszoną osobę nie jest naliczana dodatkowa składka.

Przedsiębiorcy, którzy w okresie korzystania z ulgi zawieszą wykonywanie działalności gospodarczej, nie stracą do niej prawa. Po wznowieniu działalności gospodarczej, nadal będą mogli opłacać jedynie składkę zdrowotną. Warunkiem jest jednak niewykorzystanie 6-miesięcznego okresu ulgi przed zawieszeniem.

Dla początkujących przedsiębiorców ulga na start to spore ułatwienie. Nieopłacanie składek na ubezpieczenia społeczne ma jednak swoje konsekwencje. Jeżeli w okresie korzystania z ulgi na start zachorujesz, nie będziesz mógł skorzystać z zasiłku chorobowego. Nie będą Ci też przysługiwać świadczenie wypadkowe, gdybyś miał wypadek podczas wykonywania pracy.

Ulga na start – co dalej?

Ulga na start nie jest jedynym ułatwieniem dostępnym dla nowych przedsiębiorców. Po upływie 6 miesięcy przez kolejne 24 miesiące możesz opłacać składki ZUS w preferencyjnej wysokości. Dopiero po tym okresie będziesz musiał opłacać składki w pełnej kwocie.

Gdy będziesz chciał opłacać obniżone składki, pozostanie Ci zgłosić się do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Prawidłowa procedura postępowania jest następująca: musisz wyrejestrować się z dotychczasowego ubezpieczenia, korzystając z druku ZUS ZWUA, a następnie zgłosić się do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, wypełniając formularz ZUS ZUA.